stary kirkut w Lublinie




Anioł Pański zwiastował jak codziennie
dźwiękiem dzwonów u Matki Bożej od Wspomożenia Wiernych
i chociaż to południe Józef Honig
płonącymi oczami zapala szabasowe świece

chasydzi w pocerowanych chałatach
skubią pejsy z uwielbieniem
bo Widzący znów otworzył niebo interpretacją
fragmentu Tory o sądach ostatecznych

kamienie wetknięte w ślady po kulach
usiłują zabliźnić wypełnione proroctwo
listy wymieszane z liśćmi zawodzą

niech nad kirkutem jeszcze raz uniesie się zapach czulentu
Ciebie prosimy

jitgadal wejitkadasz szemeh raba




Objaśnienia

Józef Honig, ur. 1917 w Piaskach, zm. 2003 w Lublinie, więzień obozu koncentracyjnego na Majdanku oraz obozów zagłady w Bełżcu i Trawnikach. Ze wszystkich trzech miejsc kaźni ludności żydowskiej dokonywał brawurowych ucieczek. Po II wojnie światowej był więziony przez "władzę ludową", m.in. w Warszawie i w Strzelcach Opolskich. W konsekwencji "wypadków marcowych" 1968 roku został uznany przez władzę komunistyczną za "syjonistę" i nakłaniamy do opuszczenia Polski oraz osiedlenia się w Belgii, czemu odmówił. Podczas jednego z pobytów w Jerozolimie spotkał znanego reżysera Stevena Spielberga, który nosił się z zamiarem nakręcenia filmu fabularnego przedstawiającego jego niezwykłe losy. Józef Honig nie wyraził na to zgody. Wybitny reżyser pozostał jednak w temacie holocaustu i wkrótce mogliśmy obejrzeć "Listę Schindlera". Przez kilkadziesiąt lat Honig opiekował się starym kirkutem.

Widzący z Lublina (hebr. Choze mi Lublin, wł. Jakub Icchak Horowitz-Szternfeld (1745-1815), jeden z najsłynniejszych cadyków działających na Lubelszczyźnie, prekursor nurtu chasydzkiego. Po osiedleniu w Lublinie założył dwór chasydzki, do którego zjeżdżali się pobożni chasydzi, aby wspólnie ze swoim mistrzem obchodzić szabat. Na tyłach jego domu przy ul. Szerokiej 28 powstała pierwsza chasydzka bóżnica (1794). Przydomek swój Horowitz zawdzięczał licznym dokonywanym cudom, a przede wszystkim darowi jasnowidzenia. Widzący spoczywa na starym kirkucie w Lublinie.

hebr. jitgadal wejitkadasz szemeh raba (pol. Niech będzie wywyższone i uświęcone Jego wielkie Imię) inwokacja modlitwy kadisz jatom.